Lekcija 2. Pravila za čitanje

Italijanski jezik je veoma lak za čitanje. Postoje utvrđena pravila kojih se treba pridržavati i ja ću ih ovde izneti u sažetom obliku a zatim ću ih malo pojasniti.

    c = k
   ce = će
    ci = ći
 che = ke
 chi  = ki
     g = g
   ge = đe
    gi = đi
 ghe = ge
  ghi = gi
   gli = lj
   gn = nj
     h = piše se ali se ne izgovara
   qu = ku (u zvuči kao naše v)
     s = z (između samoglasnika; iza suglasnika g, l, m, n, r)
 sce = še
  sci = ši
   ss = s
    x = ks
    z = c ili dz

Italijansko slovo c se čita dvojako:

1. Kada se nalazi ispred samoglasnika a, o, u ili ispred bilo kojeg suglasnika čita se kao naše k.

Primeri: barca (barka) – čamac 

               sicuro (sikuro) – siguran
               credere (kredere) – verovati

2. Kada se nalazi ispred samoglasnika e ili i čita se kao naše ć.

Primeri: cena (ćena) – večera

               cima (ćima) – vrh

Napomena: Ako se posle ci nalaze samoglasnici a, o, u, tada se ci izgovara kao ć, na primer: bacio (baćo) – poljubac, pancia (panća) – stomak

Italijansko slovo g se takođe čita dvojako:

1. Kada se nalazi ispred samoglasnika a, o, u ili ispred bilo kojeg suglasnika čita se kao naše g.

Primeri: grande (grande) – veliki

               gamba (gamba) – noga

               guanto (guanto) – rukavica

               golfo (golfo) – zaliv

               aghi (agi) – igle

2. Kada se nalazi ispred samoglasnika e ili i čita se kao naše đ.

Primeri: Germania (đermania) – Nemačka

               gita (đita) - izlet

Napomena: Ako se posle gi nalaze samoglasnici a, o ili u, tada se gi izgovara kao naše đ, na primer: giardino (đardino) – vrt, giorno (đorno) – dan, giustizia (đusticia) – pravda, giuco (đuko) – mazga.

Ako posle suglasnika gl dođe samoglasnik i, tada se gl čita kao naše lj, npr. egli (elji) – on.

Suglasnici gn čitaju se kao naše nj, na primer, ogni (onji) - svaki.

Italijansko slovo s:

1. Čita se kao naše s kada se nalazi na počletku reči ili ako se nalazi između jednog samoglasnika i suglasnika.

Primeri: sale (sale) – so
               sole (sole) – Sunce

               schiavo (skiavo) – rob

               maestro (maestro) – učitelj

2. Čita se kao naše z ako se nalazi između dva samoglasnika.

Primeri: casa (kaza) – kuća
               poesia (poezia) – pesma
               riposo (ripozo) – odmor

3. sc ispred samoglasnika e ili i čita se kao naše š.

Primeri: scelta (šelta) – izbor

               pesce – riba

Napomena: Ako se posle sci nalaze samoglasnici a, o ili u, tada se sci izgovara kao š, na primer: sciagura (šagura) – nesreća, scienza (šenca) – nauka.

Italijansko slovo q čita se kao naše k, na primer, cinque (ćinkue) – pet

Italijansko slovo z čita se kao naše dz ili c, na primer: giustizia (đusticia) – pravda, grazia (gracia) – milost.

Italijansko slovo h se ne izgovara. 

Sva ostala slova čitaju se isto kao i u srpskom jeziku.

Primeri: amare (amare) – voleti

               barba (barba) – brada

               Dio (dio) – Bog

               fare (fare) - činiti, raditi

               luna (luna) – Mesec (nebesko telo)

               madre (madre) – mama

               nave (nave) – lađa

               nero (nero) – crn

               oro (oro) – zlato

               padre (padre) – otac

               pera (pera) – kruška

               re (re) kralj

               roba (roba) – stvar

               toro (toro) – bik

               vino (vino) – vino

U italijanskom jeziku nailazimo u nekim rečima na udvojene suglasnike (bb, cc, dd, gg, ll, mm, nn, pp, rr, ss, tt, vv, zz). Svi udvojeni suglasnici čitaju se kao da nisu udvojeni, samo se izgovor suglasnika malo otegne:

• cc, ako se nalazi ispred a, o, u ili ispred bilo kojeg suglasnika čita se kao naše k (malo otegnuto), a ako se nalazi ispred samoglasnika e ili i, čita se kao naše ć;
•  gg, ako se nalazi ispred a, o, u ili ispred bilo kojeg suglasnika čita se kao naše g (malo otegnuto), a ako se nalazi ispred samoglasnika e ili i, čita se kao naše đ; 
•  ss se uvek čita kao s (malo otegnuto);
• zz  čita se uvek kao naše c ili dz (malo otegnuto);
• ostali udvojeni suglasnici čitaju se kao u srpskom jeziku, kao jedan suglasnik malo otegnut (bb = b, dd =d, ll = l, mm =m, nn =n, pp = p, rr = r, tt = t, vv =v).

Primeri: abbandonare (abandonare) – napustiti

               ricco (riko) – bogat

               addebitare (adebitare) – zadužiti

               aggressione (agresjone) – napad

               oggi (ođi) – danas

               bello (belo) – lep

               immortale (imortale) – besmrtan

               penna (pena) – pero

               supplemento (suplemento) – dodatak

               errore (erore) – greška

               fossa (fosa) – jama

               frutta (fruta) – voće

               ovvero (overo) – ili

               pezzo (peco) – komad

Napomena:

                     sete (sete) – žeđ                          sette (sete) – sedam

                     pena (pena)  – patnja                  penna (pena) – pero, hemijska olovka

               

               

Naučite da čitate uz pesmu "Se bastasse una bella canzione", slušajte i pratite tekst.

Se bastasse una bella canzone
a far piovere amore
si potrebbe cantarla un milione
un milione di volte
bastasse già, bastasse già
non ci vorrebbe poi tanto
a imparare ad amare di più...

Se bastasse una vera canzone
per convincere gli altri
si potrebbe cantarla più forte
visto che sono in tanti
fosse così, fosse così
non si dovrebbe lottare
per farsi sentire di più...

Se bastasse una buona canzone
a far dare una mano
si potrebbe trovarla nel cuore
senza andare lontano
bastasse già, bastasse già
non ci sarebbe bisogno
di chiedere la carità...

Dedicato a tutti quelli che
sono allo sbando
dedicato a tutti quelli che
non hanno avuto ancora niente
e sono ai margini da sempre
dedicato a tutti quelli che
stanno aspettando
dedicato a tutti quelli che
rimangono dei sognatori
per questo sempre più da soli...

Se bastasse una grande canzone
per parlare di pace
si potrebbe chiamarla per nome
aggiungendo una voce
e un’altra poi, e un’altra poi
fin che diventa di un solo colore
più vivo che mai...

Dedicato a tutti quelli che
stanno aspettando
dedicato a tutti quelli che
venuti su con troppo vento
quel tempo gli è rimasto dentro...
in ogni senso
hanno creduto, cercato e voluto
che fosse così, che fosse così...
hanno creduto, cercato e voluto
che fosse così...